منابع حاوی کافئین را بهتر بشناسید

امروزه میلیاردها انسان در سراسر جهان پس از بیدار شدن از خواب، برای تجدید قوا و بازیابی انرژی خود به کافئین پناه می برند. این ماده رایج ترین ماده محرک است که در سراسر دنیا به مصرف می رسد. از آن جایی که کافئین با تأثیرات خوشایندی بر اضطراب و خواب افراد همراه نیست، اغلب از آن به عنوان ماده ای مضر یاد می کنند. با این وجود مطالعات مختلف نشان داده است که این ماده در بسیاری موارد می تواند برای سلامتی مفید باشد. گذشته از این موارد قبل از هر چیز بهتر است این ماده را بشناسیم و از منابع حاوی کافئین آگاهی حاصل کنیم. به همین خاطر در ادامه این مطلب قصد داریم در خصوص منابع حاوی کافئین و تأثیر آن بر سلامتی توضیحاتی را ارائه دهیم.

منظور از کافئین چیست؟

کافئین نوعی ماده محرک است که به طور طبیعی در دانه های قهوه، دانه های چای، کاکائو یافت می شود. این ماده از ایجاد خستگی در بدن جلوگیری کرده و با تحریک سیستم عصبی مرکزی به هوشیاری شما کمک می کند. جالب است بدانید این ماده انرژی زا در بیش از ۶۰ گیاه وجود دارد. دانه کولا، گوارانا، دانه قهوه، دانه کاکائو، برگ های چای و … از گیاهانی به شمار می روند که حاوی کافئین می باشند. این ماده درد را بهبود می بخشد و به رفع بی حالی و کسالت کمک می کند. کافئین علاوه بر تحریک سیستم عصبی مرکزی، قلب، عضلات و بخش های کنترل فشار خون را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.

جالب است بدانید سازمان غذا و دارو مصرف ۴۰۰ میلی گرم کافئین در روز را برای بزرگسالان بدون عارضه می داند. این در حالی است که زنان باردار روزانه می توانند تا ۳۰۰ میلی گرم کافئین مصرف کنند. از سوی دیگر برای نوجوانان و کودکان مصرف ۲/۵ میلی گرم کافئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن مانعی ندارد. البته مقادیر گفته شده در افراد مختلف با نتایج متفاوتی همراه است. به بیان دیگر امکان دارد بعضی افراد با مصرف ۴۰۰ میلی گرم کافئین دچار عوارضی نظیر بی خوابی، افزایش ضربان قلب، تپش قلب، افزایش فشار خون و اضطراب شوند.

منابع حاوی کافئین را بشناسید!

از مهم ترین منابع حاوی کافئین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

قهوه

قهوه یکی از محبوب ترین منابع حاوی کافئین می باشد. این نوشیدنی به خاطر عطر و طعمی که دارد، از محبوبیت زیادی در سراسر دنیا برخوردار است. جالب است بدانید بیشترین میزان کافئین به قهوه تعلق دارد. این ماده انرژی زا دارای خواص فوق العاده ای برای بدن می باشد. مصرف روزانه ۲/۵ میلی گرم قهوه خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، آلزایمر، افسردگی، بیماری های کبدی و التهاب روده را کاهش می دهد. از سوی دیگر این ماده سرشار از منیزیم، پتاسیم، انواع آنتی اکسیدان، ویتامین ب ۲ و ب ۳ می باشد.

به طور میانگین یک لیوان قهوه حاوی ۱۰۰ میلی گرم کافئین است. این بدان معناست که مصرف ۴ فنجان قهوه معادل ۴۰۰ میلی گرم کافئین است که این مقدار برای بزرگسالان خطری به همراه ندارد.

کاکائو

کاکائو یکی از خوشمزه ترین منایع حاوی کافئین محسوب می شود. این خوراکی در مقایسه با قهوه از کافئین کمتری برخوردار است. به گونه ای که یک لیوان کاکائو دارای ۲ الی ۱۶ میلی گرم کافئین است. از آن جایی که شکلات نیز بر پایه کاکائو تهیه می شود، دارای مقدار کمی کافئین می باشد. البته میزان کافئین موجود در شکلات های تلخ و تیره بیشتر است. بهتر است بدانید کاکائو سرشار از متیل گزانتین و فلاونول است. به همین خاطر دارای خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی می باشد.

چای سبز

چای سبز از منابع طبیعی حاوی کافئین می باشد که از محبوبیت زیادی در میان کشورهای آسیایی برخوردار است. وجود اسید آمینه تیانین در چای سبز، موجب بهبود عملکرد هیپوکامپ مغز شده و استرس را به میزان زیادی کاهش می دهد. ترکیبی از کافئین و تیانین در چای سبز به کاهش اضطراب و بهبود عملکرد مغز کمک می کند. کافئین موجود در چای سبز به سن برگ بستگی دارد. به این معنا که برگ های جوان تر از کافئین کمتری در مقایسه با برگ های مسن برخوردار هستند.

انواع نوشابه

به طور معمول نوشابه ها حاوی مقادیر زیادی کافئین می باشند. البته مقدار کافئین موجود در آن ها به نوع نوشابه بستگی خواهد داشت. به طوری که هر ۳۴۰ گرم نوشابه، حاوی ۳۴ الی ۵۴ میلی گرم کافئین می باشد.

آدامس

آدامس نوعی ماده لاستیکی و نرم است که از شیره درختان تهیه می شود. اگرچه آدامس از منابع طبیعی کافئین دار به شمار نمی رود، اما بسیاری از تولیدکنندگان به برخی آدامس ها مقداری کافئین اضافه می کنند. جالب است بدانید آدامس های کافئین دار از محبوبیت زیادی در میان ورزشکاران برخوردار می باشند. در واقع آدامس های حاوی کافئین موجب افزایش توجه و هوشیاری افراد می شوند. از آن جایی که کافئین موجب افزایش عملکرد ورزشی می شود، مصرف مواد حاوی کافئین برای ورزشکاران ممنوع می باشد.

گوارانا

گوارانا نوعی گیاه است که بیشتر در جنگل های آمازون واقع در بزریل یافت می شود. خواص آنتی اکسیدانی این گیاه تأثیر زیادی در افزایش انرژی دارد. گوارانا از بدن در برابر چاقی، فشار خون بالا و سندرم متابولیک حفاظت می کند. امروزه بسیاری از تولیدکنندگان از این گیاه در نوشابه های انرژی زا، مکمل های غذایی گیاهی و انرژی بارها استفاده می کنند.

دانه کولا

دانه کولا یکی از منابع طبیعی کافئین می باشد. این دانه بومی آفریقای غربی بوده که از درخت کولا تهیه می شود. این دانه به صورت خشک و تازه قابل مصرف است و عصاره آن برای بسیاری از غذاها استفاده می شود. جالب است بدانید دانه کولا به عنوان نخستین طعم دهنده نوشابه کوکاکولا شناخته می شود. با این حال امروزه دیگر توسط شرکت کوکاکولا مورد استفاده قرار نمی گیرد. با وجود این که دانه کولا خواص زیادی برای سلامتی دارد، اما مصرف نوشیدنی های حاوی این دانه به افزایش وزن منجر شده و سلامتی را تهدید می کند.

نوشیدنی های انرژی زا

اغلب نوشیدنی های انرژی زا شیرین و گازدار هستند و با هدف افزایش انرژی و هوشیاری افراد تولید می شوند. معمولا این نوشیدنی ها تحت عنوان مکمل های غذایی به فروش می رسند. به همین خاطر چندان مورد تأیید نمی باشند. به طور کلی مقدار کافئین موجود در نوشیدنی های انرژی زا چیزی در حدود ۵۰ تا ۵۰۵ میلی گرم می باشد.

خوراکی های حاوی شکلات

از آن جایی که کاکائو از منابع حاوی کافئین به شمار می رود، خوراکی های طعم شکلات نیز حاوی مقادیری کافئین می باشند. البته مقدار کافئین موجود در خوراکی ها به مقدار کاکائوی موجود در آن ها بستگی دارد.

خوراکی های حاوی قهوه

در حال حاضر خوراکی های بسیاری وجود دارند که محتوی مقدار زیادی قهوه می باشند. به عنوان مثال نان شیرینی با طعم قهوه، بستنی قهوه و تیرامیسو، تنها نمونه هایی از منابع حاوی کافئین می باشند. میزان کافئین موجود در این خوراکی ها به میزان قهوه استفاده شده در آن ها بستگی دارد.

از فواید مصرف کافئین چه می دانید؟

برخی از مهم ترین فواید مصرف کافئین به شرح زیر می باشد:

کاهش وزن و افزایش متابولیسم

از آن جایی که کافئین قادر به تحریک سیستم عصبی مرکزی می باشد، می تواند چربی سوزی بدن را تا ۱۳ درصد و سوخت و ساز آن را تا ۱۱ درصد افزایش دهد. در حقیقت مصرف روزانه ۳۰۰ میلی گرم کافئین به شما در سوزاندن ۷۹ کالری در روز کمک می کند.

بهبود عملکرد مغز

مصرف کافئین موجب افزایش نوراپی نفرین و دوپامین در فرد می شود. هنگامی که این دو هورمون در بدن افزایش یابند، عملکرد مغز شما به میزان زیادی بهبود می بخشد. مطالعات جدید نشان می دهد مصرف ۲ فنجان قهوه در روز می تواند تا ۴۵ درصد خطر خودکشی را کاهش دهد. از سوی دیگر مصرف روزانه کافئین تا ۱۳ درصد خطر ابتلا به افسردگی را در افراد کاهش می دهد. گذشته از این نوشیدن روزانه ۳ الی ۵ فنجان قهوه می تواند تا ۲۸ درصد خطر ابتلا به بیماری های مغزی نظیر پارکینسون و آلزایمر را کاهش دهد.

جلوگیری از دیابت نوع ۲ و حملات قلبی

احتمالا تاکنون شنیده اید که که مصرف کافئین احتمال بروز بیماری های قلبی را افزایش نمی دهد. در واقع آمارهای مختلف نشان می دهد افرادی که روزانه در حدود ۱ الی ۴ فنجان قهوه می نوشند، در مقایسه با سایر افراد کمتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند. از سوی دیگر مصرف روزانه ۲ الی ۴ فنجان چای سبز، تا ۲۰ درصد خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش می دهد.

به خاطر داشته باشید که گاهی کافئین می تواند منجر به افزایش فشار خون در افراد شود. البته تأثیر آن بسیار کم بوده و با نوشیدن مقدار مناسب قهوه به طور کامل برطرف می گردد. باید خاطر نشان ساخت افرادی که مقدار بیشتری کافئین مصرف می کنند، ۲۹ درصد کمتر از سایرین به دیابت نوع ۲ مبتلا می شوند. جالب است بدانید مصرف قهوه های فاقد کافئین تا ۲۱ درصد احتمال ابتلا به دیابت را کاهش داده و به درمان دیابت نوع ۲ کمک می کنند.

افزایش تأثیر فعالیت های ورزشی

هنگامی که مشغول فعالیت های ورزشی می باشید، کافئین از چربی های شما به عنوان سوخت استفاده می کند. چنین فرایندی موجب افزایش توان ماهیچه ها و ماندگاری گلوکز در آن ها خواهد شد. از سوی دیگر کافئین از خستگی فرد جلوگیری کرده و به بهبود انقباضات عضلانی کمک می کند. بسیاری از متخصصان معتقدند مصرف کافئین قبل از فعالیت های ورزشی می تواند فشار حرکات ورزشی را به میزان زیادی کاهش دهد.

منبع : آرگا