فناوری‌های برتر در حال ظهور 2023 (قسمت اول)

بازدید :

زمان تقریبی مطالعه :

تاریخ : پنج شنبه 1402/05/26 ساعت 14:40

فناوری همواره به سرعت پیشرفت می‌کند و در سال 2023 نیز شاهد بسیاری از فناوری‌های نوظهور و شگفت‌انگیز هستیم. این فناوری‌ها باعث تغییرات چشمگیری در زندگی ما و شکل‌دهی به آینده‌ای هیجان‌انگیز می‌شوند.

در سال 2023، فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی بیشتر و بهتر در تمام جوانب زندگی ما نفوذ کرده و ما را به جهانی هوشمندتر، متصل می‌کند. از خودروهای خودران و دستیارهای هوشمند در خانه تا سیستم‌های بهبود عملکرد در صنعت و مدیریت شهرها، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی به ما امکان می‌دهند تا با جهان اطرافمان در تعامل بیشتری باشیم و منابع را به طور هوشمندانه‌تر مدیریت کنیم.

این گزارش دیدگاه‌های بیش از 90 کارشناس در 20 کشور از سراسر جهان را در پی دارد و به عنوان یک ابزار قدرتمند برای رهبران کسب‌و‌کارها و سیاست‌گذاران برای باز کردن قفل تحول و شناخت پتانسیل فناوری‌های نوظهور و شکل‌پذیری فراگیر آنها، توسط مجمع جهانی اقتصاد (WEF) منتشر شده است.


1- باتری‌های انعطاف‌پذیر

(شارژ تکنولوژی‌های پوشیدنی برای سلامتی و منسوجات الکترونیکی)

توسعه سریع تکنولوژی‌های جدید مثل صفحه‌نمایش‌های چرخشی، لباس‌های هوشمند و نمایشگر‌های خم‌شونده، نیازمند منابع انرژی متناسب با این تکنولوژی‌هاست، به همین منظور دانشمندان در حال تولید باتری‌های نازک و انعطاف پذیری هستند که سبکند، قابلیت خم شدن و حالت کشسانی دارند و به زودی به بازار عرضه می‌شوند. البته در حال حاضر هم انواع مختلفی از این باتری‌ها موجودند و قابلیت شارژ نیز دارند که علاوه بر دستگاه‌های پوشیدنی پزشکی و سنسور‌های بیومدیکال، در صفحه‌نمایش‌های انعطاف‌پذیر و ساعت‌های هوشمند هم قابل استفاده هستند و به طور کلی امکان مانیتورینگ از راه دور را چه در حوزه پزشکی و چه پوشیدنی‌های سلامتی فراهم می‌کنند.

طبق پیش‌بینی‌ها، این باتری‌ها به زودی بازار خود را پیدا کرده و انتظار می‌رود تا سال 2027 به رشد 240 میلیون دلاری برسند.

2- هوش مصنوعی مولد

(گسترش مرز‌های تلاش انسان)

هوش مصنوعی مولد نوع قدرتمندی از هوش مصنوعی است که با یادگیری الگوریتم‌های پیچیده و متد‌های یادگیریِ الهام گرفته از مغز انسان، تولید محتوا می‌کند. با اینکه هوش مصنوعی مولد در حال حاضر تمرکزش روی تولید متن، برنامه‌ نویسی، تصاویر و صداست، اما از این تکنولوژی در زمینه‌های زیادی مثل تولید دارو، معماری و مهندسی نیز می‌توان استفاده کرد.

مثلا مهندسین ناسا در حال حاضر روی سیستم هوش مصنوعی کار می‌کنند تا بتوانند قطعات یک فضاپیمای سبک را تولید کنند، این تکنولوژی زمان توسعه را تا 10 برابر کاهش داده و همزمان ساختار کاربردی سازه را تقویت می‌کند. همچنین این تکنولوژی حتی در صنایع غذایی و تولید لوازم خانگی مثل مبلمان هم به کار می‌آید. در زمینه آموزش نیز برنامه مناسب هر فرد را شخصی سازی کرده و منجر به افزایش خلاقیت و بهبود یادگیری می‌شود. در محیط کار زبان‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مثل GPT به افزایش خلاقیت و ایده‌پردازی کمک و کیفیت خروجی را افزایش می‌دهند، در واقع هوش مصنوعی مولد به کارگران کم‌توان برای ارتقاء بهره‌وری کمک می‌کند. یکی از جدید‌ترین مدل‌های هوش مصنوعی نیز AutoGPT مبنتی بر GPT-4 است که هدف اصلی کاربر را با استفاده از ابزارهایی مثل جستجوی اینترنتی یا فناوری تبدیل متن به گفتار و... به چند دستور کوچک تبدیل می‌کند.

3- سوخت پایدار هوانوردی

(حرکت صنعت هوانوردی به سمت انتشار کربن صفر)

صنعت هوانوردی سالانه 2 تا 3 درصد از انتشار CO2 جهانی را به خود اختصاص می‌دهد و پیش‌بینی شده تا سال 2050، 39 گیگاتن CO2 منتشر شود. امروزه در حمل و نقل زمینی استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی تقریبا مرسوم شده ولی در صنعت هوانوردی به دلیل قیمت بالا، جایگزینی هواپیماها‌ی فعلی با نمونه‌های الکتریکی و هیدروژنی امکان پذیر نیست و به خاطر مسافت‌های زیاد هواپیماها همچنان به سوخت زیادی نیاز دارند. از این رو دانشمندان در تلاشند تا از منابع بیولوژیکی سوخت خطوط هوایی بدون کربن را در دهه‌های آینده فراهم کنند و پیش‌بینی می‌شود تا 2040 بین 13 تا 15 درصد و تا سال 2050 انتشار کربن را به صفر برسانند.

4- فاژ‌‎های طراح

(ویروس‌های مهندسی برای تقویت سلامت انسان، حیوان و گیاه)

تعداد میکروب‌ها و سلول‌های بدن انسان باهم برابرند و شاید هم در مواردی بیشتر باشد. به زیست‌بوم میکروب‌های یک ارگانیسم، میکروبیوم می‌گویند و میکروبیوم‌های انسان‌ها، حیوانات و گیاهان نقش مهمی در سلامت ارگان‌ها دارد و پیشرفت‌های اخیر در این حوزه به رفاه‌ انسان و بهره‌وری کشاورزی کمک می‌کند.

کلید این مهندسی فاژها هستند. فاژها، ویروس‌هایی هستند که به باکتری‌ها حمله و با استفاده از ابزارهای زیست شناسی مصنوعی آن‌ها را از بین می‌برند. اطلاعات ژنتیکی فاژها را می‌توان دوباره برنامه‌ریزی کرد تا باکتری‌های آلوده، مجموعه‌ای مهندسی شده از دستورالعمل‌های ژنتیکی را اجرا کنند. با فاژهای مهندسی شده زیستی، دانشمندان می‌توانند عملکرد یک باکتری را تغییر دهند و باعث شوند که یک مولکول درمانی تولید کند یا مثلاً به یک داروی خاص حساس شود.

در حال حاضر دانشمندان روی این روش برای درمان بیماری ای‌کولی(بیماری کلیوی نادر و خطرناک که انعقاد خون به همراه دارد) کار می‌کنند و همچنین به‌عنوان مکمل‌های خوراک برای تقویت رشد دام‌ها، درمان برخی بیماری‌های گیاهی و از بین بردن باکتری‌های خطرناک در زنجیره‌های تأمین غذا کاربرد دارند.

5- متاورس برای سلامت روان

(اشتراک‌گذاری فضاهای مجازی برای تقویت سلامت روانی)

استفاده بیش از حد از صفحه نمایش و رسانه‌های اجتماعی می‌تواند سلامت روانی را کاهش دهد؛ اما باید بدانید در صورت استفاده مسئولانه می‌تواند منجر به افزایش سلامت روان شود.

فضاهای اشتراکی مجازی محیط‌های دیجیتالی هستند که در آن افراد می‌توانند به صورت حرفه‌ای و اجتماعی تعامل داشته باشند. آینده این فضاها معمولاً به عنوان متاورس نامیده می‌شود و شامل فضاهای اشتراکی مجازی تقویت شده و یا همراه با واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی هستند.

در حالت ایده‌آل، یک زیرساخت مبتنی بر فناوری برای سلامت روان از تمام جنبه‌های سلامتی مثل پیشگیری، تشخیص، درمان، آموزش و پژوهش پشتیبانی می‌کند. در حال حاضر نیز پلتفرم‌های بازی برای سلامت روان مورد استفاده قرار می‌گیرند و مشارکت بیمار را افزایش داده و باعث پیگیری بیمار نسبت به سلامت روانی خود می‌شوند. در واقع استفاده از متاورس برای تداوم نیازهای بهداشت روانی یک معامله برد برد محسوب می‌شود. چون هم بیماران سود می‌برند هم پایه‌گذاری متاورس در یک برنامه کاربردی و ضروری باعث پیشرفت این عرصه خواهد شد.

این مطلب ادامه دارد...