محمد علی جمال زاده آغازگر داستان کوتاه معاصر ایران است

به گزارش خبرنگار مهر، نسرین فرخ پیام شامگاه چهارشنبه در همایش ادبیات داستانی مدرن از جمال‌زاده تا امروز به میزبانی پژوهش سرای معلم با موضوع حضور زن در ادبیات معاصر ایران بابیان اینکه بعد از انقلاب مشروطه باروی کار آمدن جمال‌زاده شاهد ارائه برترین داستان‌های ادبیات مدرن در ایران هستیم، ابراز داشت: دهه ۳۰ الی ۴۰را می‌توان دوره بهار ادبیات معاصر ایران ازنظر سبک داستان‌نویسی نامید اما متأسفانه در اغلب این آثار ارزشمند به حضور پررنگ زن برگرفته از فرهنگ ایرانی کمتر پرداخته‌شده است.

وی افزود: ادبیات فارسی ایران با این غنای گسترده‌ای که اکنون از مرزهای ایران فراتر رفته و با این توانمندی که در ارائه سبک‌های مختلف دارد درحالی‌که در ادبیات کهن زنان قهرمان بسیاری وجود دارد، چرا در این برهه نتوانست از زن ایرانی مدل برجسته و جاودان ارائه دهد وزنان به تصویر کشیده شده در ادبیات معاصر ترسیده از جامعه مردسالار، نگران از آینده و ناتوان هستند.

استاد زبان و ادبیات فارسی با طرح این پرسش که چرا نویسندگان ایران نتوانستند آثار برجسته از زنان ماندگار را نشان دهند، ابراز داشت: مردان هنرمند ایرانی از نزدیک شدن به توانمندی زنان ایرانی واهمه داشتند و می‌کوشیدند تا در ادبیات معاصر چهره زن برجسته نباشد.

فرخ پیام ادامه داد: زنان در آثار محمدعلی جمال‌زاده برگرفته از دوران قاجار هستند و به دلیل سفر وی به بیروت زنان متحول شده جامعه ایران را ندیده است و در عالم پندار به سر می‌برد لذا در داستان‌های او شخصیت زنان مطابق با دوران معاصر نیست.

وی افزود: جمال‌زاده سال‌های متمادی را در ایران زندگی نکرده است و با جامعه زنان عصر معاصر برخورد چندانی نداشت اما در آثار نویسندگان بعد از او همچنان شاهد کم‌رنگ شدن نقش زنان هستیم و به زن همانند ۲۰۰سال قبل نگاه می‌کنند.

استاد ادبیات و زبان فارسی از جلال آل احمد به‌عنوان نویسنده پرکار، روشنفکر، مذهبی و مکتبی یادکرد و ابراز داشت: در آثار این نویسنده بزرگ از آزادی و برابری حقوق زنان سخن گفته می شود و با تحریک زن ایرانی می خواهد تا او در برابر شرایط نامطلوب جامعه مقابله کند جلال آل احمر می‌توانست به‌راحتی الگویی برای شناسایی زن ایرانی عرضه کند اما در این زمینه چندان مؤثر وارد عرصه نشد.

فرخ پیام در ادامه تصریح کرد: جلال آل احمد ۳۷ سال بعد از جمال‌زاده کار داستان‌نویسی را آغاز کرد که بازهم در آثار او همان زنان قدیمی را بازگو می‌کند و درواقع جا پای وی می‌گذارد وزنان جامعه دوران مشروطه را روایت می‌کند.

وی افزود: صادق چوبک با ادبیات منطقه بوشهری بر غنای فولکولر ایران افزوده است که درواقع با جابه‌جایی زمان و شخصیت واقعیت جامعه را به تصویر می‌کشد که بیانگر ابتذال جامعه است و خوبی و زیبایی‌ها در آن نشان داده نمی‌شود و با بیان تباهی موجود به عالی‌ترین شکل ممکن عمل کرده است.

استاد ادبیات وز بان فارسی شاهرود بابیان اینکه در رمان تنگسیر صادق چوبک با زن متفاوت روبرو می‌شویم، ابراز داشت: این رمان نشان می‌دهد که افکار آن دوران تحت تأثیر جامعه مردسالار قرار دارد که با تخریب شخصیت زن داستان، مرد را قوی نشان می‌دهد که هیچ انسانی حق ندارد برای بیان توانمندی خود به تضعیف جنس مخالف بپردازد لذا باید فرصت‌های برابر به زن ایرانی داده شود.

فرخ پیام در ادامه تصریح کرد: زنان در آثار محمود دولت‌آبادی از ناحیه خراسان و زحمتکش هستند که در برابر طوفان مشکلات ایستادگی می‌کنند و به‌گونه‌ای می‌نویسد تا زنان را فداکار و پاک‌دامن نشان دهد.

وی افزود: جمال‌زاده با استفاده از معلومات وسیع و آگاهانه فن‌های داستان‌های اروپایی را باسنت های جامعه ایرانی تلفیق و از آن آثار ماندگاری را عرضه می‌کند ادبیات معاصر ایران از منظر بسیاری هنوز هم می‌تواند منشا تحقیق‌های ادبی و تاریخ ایران باشد و این مهم تنها بامطالعه بیشتر میسر خواهد شد.