روی دارای مزایای زیادی برای سلامتی است که تقریبا غیر ممکن است همهی آنها را در یک نوشتار جای بدهیم. این ماده برای حفظ تعادل ایمنی، کاهش التهاب، به عنوان یک آنتیاکسیدان، عملکرد شناختی و خیلی بیشتر مهم است. در این نوشتار با ما همراه باشید تا درباره خواص قرص زینک و به عبارت بهتر ۴۷ خاصیت قرص روی یا داروی مکمل زینک بیشتر بدانید.
مقدمه
روی یک ماده معدنی ضروری است که در تمام اندامها، بافتها و مایعات بدن یافت میشود.
به عنوان دومین مادهی معدنی فراوان در بدن پس از آهن، نقش مهمیدر فرآیندهای بیولوژیکی دارد.
روی برای فعالیت کاتالیزوریِ بیش از ۳۰۰ آنزیم حاضر در سنتز و متابولیسم کربوهیدراتها، چربیها، پروتئینها، اسیدهای نوکلئیک و سایر مواد مغذی لازم است.
روی همچنین نقش مهمی در تثبیت ساختارهای سلولی و ارگانها، عملکرد ایمنی، بهبود زخم، تقسیم سلولی، رشد، لخته شدن خون، عملکرد تیروئید، بینایی، چشایی و بویایی نقش دارد.
روی علیرغم داشتن چنین عملکردهای حیاتی و مهمی، در بدن ذخیره نمیشود و باید از طریق رژیم غذاییتان دریافت شود.
منابع غذایی مناسب برای دریافت روی عبارتند از گوشت قرمز، غذاهای دریایی، محصولات لبنی، آجیل، حبوبات و غلات کامل.
با این حال، روی بیشتر از گوشت و پروتئین حیوانی جذب میشود. سبزیجات منابع ایدهآلی نیستند زیرا فیتات دارند، ترکیبی در گیاهان است که مانع جذب روی میشود.
از آنجایی که این ماده نقشی حیاتی در سیستم ایمنی بدن دارد، کمبود آن به بروز بیماریهای زیادی منجر میشود و بنابر این کمبود آن یکی از مهمترین مسائل سلامت عمومی است.
گروههایی که در معرض خطر کمبود روی هستند عبارتند از افرادی که اختلالات گوارشی دارند، گیاهخواران، زنان باردار و شیرده، افراد الکلی و کسانی که به بیماری کمخونی داسی شکل مبتلا هستند.
خواص قرص زینک برای سلامتی
۱) روی سیستم ایمنی را تقویت میکند و خطر ابتلا به عفونت را کاهش میدهد
روی برای توسعه و عملکرد طبیعی بسیاری از سلولهای ایمنی ضروری است.
به علت نقش حیاتی که روی بر سیستم ایمنی بدن دارد، حتی یک کمبود خفیف آن، میتواند عملکرد ایمنی را مختل کند و خطر ابتلا به عفونت باکتریایی، ویروسی و انگلی را افزایش دهد.
در بیماریهای مرتبط با کمبود قدرت سیستم ایمنی (به عنوان مثال، بیماری کمخونی داسی شکل، عفونت ویروس اچآیوی (HIV)، سندرم داون و در افراد مسن) قرص زینک میتواند فعالیت سلولهای کشندهی طبیعی، تولید لنفوسیت و مقاومت در برابر عفونت را بازیابی کند.
مطالعات روی افراد مبتلا به HIV با سطوح پایین روی در خونشان نشان میدهد که مصرف مکملها با کم شدن عفونتها و کم شدن خطر نقص ایمنی همراه است. با این حال، مکمل باید با احتیاط مصرف شود زیرا روی بیش از حد ممکن است علائم بیماری را بدتر کند.
افراد مبتلا به آکرودرماتیت انتروپاتیک (یک اختلال ژنتیکی موثر روی جذب روی)، میزان بالای عفونت را تجربه میکنند. قرص زینک در دوزهای درمانی باعث بهبود کامل میشود.
بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که مصرف روی در نوزادان و کودکان در کشورهای در حال توسعه موجب کاهش مدت زمان، شدت و شیوع اسهال حاد و مزمن، عفونتهای حاد دستگاه تنفسی و مالاریا میشود.
اثرات مشابهی نیز برای سایر بیماریهای عفونی در انسان گزارش شدهاست از جمله شیگلوز، جذام، سل، لیشمانیاز، هپاتیت C و سرماخوردگی (با افزایش سیتوکینهای Th۱)
از سوی دیگر، سطوح بیش از حد روی میتواند ایمنی را سرکوب کند. یک مطالعه روی مردان سالم نشان داد که دوز بالای روی باعث کاهش چندین عملکرد ایمنی، از جمله فعالسازی لنفوسیتها و فاگوسیتوز (بیگانهخواری) نوتروفیلها میشود.
۲) روی به عنوان یک آنتیاکسیدان عمل میکند
مطالعهای روی سالمندان نشان داد که قرص زینک میتواند باعث کاهش چربی خون شود.
در یک مطالعهی دیگر، مشخص شد که روی میتواند شکستگی DNA را در زنان کاهش دهد. شکستگی DNA معمولا به عنوان نشانگر پارامتری برای ارزیابی میزان آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو مورد استفاده قرار میگیرد.
روی همچنین ربایندههای رادیکال سوپراکسید را در اسپرم مردان مبتلا به آستنوسپرمی (تحرک اسپرم ضعیف) به سطوح نرمال بازگرداند.
علاوه بر این، از موشها در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از تابش محافظت میکند.
قرص زینک همچنین اثربخشی مناسبی را در درمان بیماری ویلسون نشان میدهد، اختلالی که در اثر آن مس در بافتهای بدن جمع میشود.
روی همچنین باعث جلوگیری از مرگ سلولی پوست ناشی از استرس اکسیداتیو و سموم باکتریایی میشود.
۳) روی التهاب را کنترل میکند
روی تولید بسیاری از سیتوکینهای التهابی (با مهار NF-kB ) را مهار میکند.
مطالعاتی که روی سالمندان صروت گرفتهاند (که اغلب دچار کمبود روی هستند) نشان میدهند که روی با کاهش سیتوکینها و سایر نشانگرهای التهابی التهاب را کاهش میدهد.
روی همچنین در رابطه با انواع اختلالات التهابی مانند سندرم رودهی تحریکپذیر، آکنه و آسم اثربخشی قابلتوجهی را نشان میدهد.
قرص زینک در یک موش پیر باعث کم شدن میزان افزایش در نشانگرهای التهاب مرتبط با سن شد.
۴) روی میتواند مانع از رد پیوند (وازنش) و خودایمنی شود
بسیاری از مطالعات نشان میدهند که روی با تحریک لنفوسیت تی تنظیمکننده میتواند واکنشهای ایمنی ناخواسته (مثلا خود ایمنی و رد پیوند) را مهار کند.
یک مطالعه که روی مردان سالم صورت پذیرفت نشان داد که روی قادر است میزان رد پیوند را کاهش دهد و در عین حال از بدن در برابر عفونت ناشی از سیستم ایمنی سرکوبشده محافظت کند.
در مدلهای موش مبتلا به تصلب بافت چندگانه (اماس) و آرتریت، روی توانست علائم این بیماریها را با کاهش التهاب، سرکوب تکثیر لنفوسیت تی و افزایش لنفوسیت تی تنظیمکننده بهبود بدهد.
در کشت لنفوسیتهای مخلوط، روی لنفوسیت تی تنظیمکننده را تحریک کرد و توسط کاهش سیتوکینهای التهابی و تکثیر لنفوسیتهای تی باعث کاهش رد پیوند شد.
به طور مشابه، روی با جلوگیری از مرگ بافت پیوند (با مهار کازپاز ۳)، رد پیوند قلب را در مدل موش کاهش داد.
در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، پس از استفاده از روی تغییرات مثبتی در تورم مفاصل، سفتی صبحگاهی و زمان پیادهروی بعد مشاهده شد.
۵. روی با آلرژی و آسم مبارزه میکند
در واکنش به گردهی علف، آلرژنی که یکی از علل عمدهی بروز رینیت آلرژیک در بسیاری از نقاط جهان است، روی لنفوسیتهای تی تنظیمکننده را افزایش داد و سبب کاهش تکثیر سلولهای تک هستهای خون محیطی (PBMCs) جدا شده از افراد آلرژیک شد.
سطوح پایین روی در خون با علائم شدید آسم در کودکان مرتبط است.
یک مطالعه نشان داد که قرص زینک باعث بهبود علائم (مانند سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس) در کودکان مبتلا به آسم میشود.
این ماده همچنین قادر است التهاب و واکنش بیش از حد مجاری هوا را در مدل موشهای مبتلا به التهاب آلرژیک و آسم کاهش بدهد.
در موشهای حساس شده با آلرژن، روی قادر بود مرگ سلولهای اپیتلیال دستگاه تنفسی (با مهار کاسپاز ۳) را مهار کند.
۶) روی روند التیام زخم و ترمیم بافت را تسریع میکند
روی باعث بهبود زخمهای پوستی در بیماران دیابتی شد. همچنین کمبود آن، با تاخیر در روند بهبودی زخم ارتباط داده شدهاست.
مطالعاتی که روی حیوانات و انسانها انجام شده، نشان میدهند که استفاده از روی پس از جراحی، سوختگی و سایر زخمها میتواند روند بهبودی را تسریع ببخشد.
اکسید روی هنگام استفادهی موضعی، روند التیام زخمهای ناشی از بریدگی را در موشهای صحرایی بهبود داد.
۷) روی موجب بهبود شناخت میشود و از نورونها محافظت میکند
قرص زینک قادر است توانایی شناختی را در افراد مبتلا به کمبود روی که سکتهی مغزی ایسکمی را تجربه کردند، بهبود دهد.
یک آزمایش دو سو کور که روی کودکان انجام شد، نشان داد که قرص زینک در مقایسه با گروه کنترل، به بهبود عملکرد مغز و اعصاب، به ویژه توجه و مهارتهای منطقی منجر شد.
یک آزمایش تصادفی نشان داد که قرص زینک در نوزادان و کودکان نوپا موجب افزایش فعالیت، رشد ذهنی و کیفیت حرکتی آنها میشود.
مصرف روی در بیماران سالمند مبتلا به بیماری آلزایمر، با کاهش سطح مس خون، که میتواند برای مغز سمی باشد، از آنها در برابر کاهش شناختی محافظت میکند.
بسیاری از مطالعات حیوانی نشان میدهند که روی در غلظتهای متوسط، میتواند از عصبها محافظت کند و در عیهن حال به حفظ سطح نرمال یادگیری و حافظه کمک میکند.
در یک مدل موش مبتلا به بیماری آلزایمر، قرص زینک باعث کاهش عوامل آسیبشناختی مرتبط با پیشرفت بیماری (یعنی بارهای آمیلوئید بتا و پروتئین تاو) و بهبود عملکرد میتوکندری و فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز (BDNF) در هیپوکمپوس شد.
مطالعهی دیگری نشان داد که قرص زینک باعث افزایش حافظهی فضایی و حافظه در موش صحرایی میشود.
یک مطالعه نشان داد که دوز متوسط (۱۲ میلیگرم بر کیلوگرم) روی مدت زمان زنده ماندن را در مدل موش مبتلا به بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) طولانیتر کرد.
۸) روی میتواند اختلالات روانی را درمان کند
یک مطالعه روی بیماران OCD نشان داد که اضافه کردن روی به درمان فلوکستین میتواند علائم را کاهش دهد.
از آنجایی که روی میتواند آزادسازی و انتقال گلوتامات را مهار کند، میتواند علائم OCD را نیز بهبود ببخشد.
بر اساس یک مطالعه، قرص زینک در ترکیب با متیل فنیدیت (محرک CNS)، بیش فعالی و تکانشگری را در کودکان مبتلا به ADHD ( اختلال کمتوجهی – بیشفعالی) کاهش داد.
مطالعهای در مورد مردان اسکیزوفرنی نشان داد که روی در ترکیب با ریسپریدون علائم مرتبط با این اختلال را (به عنوان مثال پرخاشگری، توهم و هذیان) بهبود میبخشد. این اثر بخشی به خواص آنتیاکسیدانی و ضد افسردگی روی مربوط است.
۹) روی میتواند مانع از بروز اوتیسم شود
یک مطالعه نشان داد افرادی که مبتلا به اوتیسم هستند، در مقایسه با افراد نوروتیپیکال (غیر اوتیستیک) سطوح پایینتری از روی دارند. در این مطالعه، پس از امتحان کردن درمان روی و ویتامین ۶B، شدت علائم اوتیسم (یعنی آگاهی، بیشفعالی، تمرکز و توجه، تماس چشمی، حساسیت به صدا، حساسیت به لمس و تشنج) کاهش یافت.
مطالعات انجام شده نشان میدهند که درمان روی در دوران بارداری، مانع از بروز رفتارهای اوتیستی (مثلا مشکلات اجتماعی، رفتارهای تکرارشونده و انعطافپذیری شناختی) در بچههای موش شد که همین نشان میدهد رابطهای میان کمبود آن و توسعهی اوتیسم وجود دارد.
در یک مطالعه که به تازگی انجام شدهاست، معلوم شد که روی سبب معکوس شدن تغییرات سلولهای مغز در اوتیسم میشود. نویسندهی این مطالعه مینویسد:– “کار ما نشان میدهد که حتی سلولهایی که تغییرات ژنتیکی مرتبط با اوتیسم را حمل میکنند میتوانند نسبت به روی واکنش نشان بدهند.”
– “تحقیقات ما متمرکز بود روی پروتئین Shank۳ که در سیناپس مغز قرار دارد و با اختلالات توسعه عصبی مثل اوتیسم و اسکیزوفرنی مرتبط است.”
– “بیماران انسانی با تغییرات ژنتیکی در shank ۳، نقص رفتاری و ارتباطی را نشان میدهند. در این مطالعه ما نشان میدهیم که Shank ۳ یک جزء کلیدی از سیستم سیگنال حساس به روی است که که چگونگی ارتباط سلولهای مغزی را تنظیم میکند. ”
– دکتر مونتگومری میگوید: “جالب توجه است که تغییرات مرتبط با اوتیسم در ژن Shank۳ باعث آسیب دیدن ارتباط سلولهای مغزی میشود. این تغییرات ژنتیکی در Shank۳ توانایی آن را برای نشان دادن واکنش نسبت به روی تغییر نمیدهد.”
– “در نتیجه، ما نشان دادهایم که روی میتواند ارتباط سلولهای مغز را که قبلا توسط تغییرات مرتبط با اوتیسم در Shank۳ ضعیف شدهاست، افزایش دهد.”
– “اختلال در چگونگی تنظیم روی در بدن نه تنها ممکن است باعث کاهش کارکرد سیناپسها در مغز شود بلکه ممکن است منجر به ناهنجاریهای شناختی و رفتاری در بیماران مبتلا به اختلالات روانی شود.”
– او میگوید: “این دادهها همراه با نتایج ما، نشان میدهند که عوامل زیستمحیطی / رژیم غذایی مانند اعمال تغییراتی در سطح روی میتواند سیستم سیگنالدهی این پروتئین را تغییر دهد و توانایی آن را برای تنظیم عملکرد سلولهای عصبی در مغز کم کند. ”
۱۰) روی استرس را کاهش میدهد و سبب بهبود خلق و خو میشود
تاثیر قرص زینک در درمان اختلالات خلقی (مثل افسردگی و اضطراب) به صورت بالینی و در مدلهای حیوانی ثابت شدهاست.
روی همچنین باعث افزایش میزان فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز (BDNF) که در افراد افسرده کم است، میشود.
یک مطالعه نشان داد که مصرف روی با افزایش سطح کلی BDNF در سوژههای دارای اضافه وزن توانست خلق و خوی کلی را بهبود دهد.
۱۱) روی مرگ سلولی را کنترل میکند
هم غلظت درون سلولی بالا و هم پایین روی، آپوپتوز (مرگ سلولی) را در بسیاری از انواع سلولها تحریک میکند.
۱۲) روی میتواند از سرطان جلوگیری کند
کمبود روی به طور قابلتوجهی خطر ابتلا به سرطان دهان، مری و معده را افزایش میدهد. بافتهای دستگاه گوارش بیشتر مستعد بروز این بیماری هستند زیرا تا حد زیادی در معرض سموم قرار دارند.
سطوح پایین روی در خون همچنین با سرطانهای سر، گردن، ریه، پروستات، مثانه و تخمدان ارتباط دارد. بازیابی سطوح طبیعی روس میتواند عملکرد سلولهای کشندهی طبیعی را که برای کشتن سلولهای تومور ضروری هستند، بهبود بخشد.
روی در عین حال میتواند رشد تومور را با کاهش جذب گلوکز، جلوگیری از رشد عروق خونی جدید و القای مرگ سلولی در سلولهای سرطانی حیوانات و انسانی متوقف کند.
۱۳) روی ضد میکروب است
روی در دوزهای بالا، مانع رشد چندین گونه باکتری، به خصوص گونههای گرم مثبت میشود.
این ماده فعالیتهای ضد باکتری را در برابر ارگانیسمهای هوازی و بیهوازی در روت کانال نشان داد.
روی در عین حال اتصال و رشد استافیلوکوکوس اورئوس (S. aureus) را در بافت پوست مهار میکند.
اثرات ضد میکروبی روی، در مقابل فلور زخم معمول در موش صحرایی نیز ثابت شدهاست.
۱۴) روی میتواند صرع را درمان کند و از تشنج جلوگیری کند
مطالعات متعدد نشان داده که سطح روی در بیماران مبتلا به صرع به میزان قابلتوجهی پایین است.
در یک مطالعه روی کودکان مبتلا به صرع مصرف روی تعداد دفعات تشنج را در ۳۱٪ از کودکان تحت درمان به طور قابلتوجهی کاهش داد.
قرص زینک در عین حال قادر است مدت نهفتگی (دورهای بین تشنجها) تشنج ناشی از تب (تب) را در موش صحرایی کاهش بدهد.
۱۵) روی را روند رشد را بهبود میدهد
در تعدادی از مطالعات صورت گرفته، قرص زینک اثرات مهمی را در رقم وزن و قد کودکان، به ویژه در کودکان کم وزن و کودکان مبتلا به رشد سرکوب شده ایجاد کرد.
تجزیه و تحلیل مطالعات رشد در کودکان نشان داد که یک دوز ۱۰ میلیگرمی از روی به طور روزانه و به مدت ۲۴ هفته منجر به افزایش خالص در حدود ۰.۳۷ سانتیمتری (قد) در بچههایی شد که قرص زینک دریافت کرده بودند در مقایسه با کودکانی که با دارونما تحت درمان بودند.
روی در عین حال تودهی عضلانی را در کودکان افزایش میدهد.
۱۶) روی از دستگاه گوارش محافظت میکند
قرص زینک بر پوشش رودهی مدلهای حیوانی و انسانی در انواع بیماریهای دستگاه گوارش (مثل بیماری التهابی روده، سرطان، مسمومیت ناشی از الکل و کولیت) تاثیر محافظتی دارد.
این ماده با افزایش فرآیند بهبود روده در موش باعث تثبیت مخاط بینی و کاهش ضایعات معده و رودهی کوچک میشود.
روی همچنین از مخاط روده در برابر آسیب ناشی از الکل در موش محافظت میکند. این ماده میتواند نشت روده را از بین ببرد، و به این ترتیب ممکن است خطر ابتلا به بیماری التهابی روده را کاهش دهد.
مطالعهای که روی بیماران مبتلا به سوء هاضمه انجام شد، نشان داد که التهاب سرطان معدهی ناشی از هلیکوباکتر پیلوری با غلظت روی ارتباط منفی دارد و همین نشان میدهد که روی ممکن است با سرکوب التهاب معده خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش بدهد.
۱۷) روی باعث بهبود کیفیت خواب میشود
زنان و کودکانی که سطح روی در خونشان بیشتر است، کیفیت خواب بهتری دارند.
یک مطالعه در نوزادان نشان داد که قرص زینک قادر است طول خواب را افزایش دهد.
۱۸) روی باعث تحریک اشتها و درمان آنورکسی (بیاشتهایی عصبی) میشود
یکی از نخستین نشانههای کمبود روی، از دست دادن اشتها است.
مطالعهای روی موش نشان داد که مکمل خوراکی روی میتواند به سرعت مصرف غذا (با افزایش اوریکسین و نوروپپتید Y) را تحریک کند.
مطالعات بالینی روی بیماران مبتلا به بیاشتهایی عصبی (AN ) ارتباط معنیداری را بین این بیماری و سطوح پایین روی در خون نشان میدهد.
بسیاری از مطالعات روی مکمل خوراکی روی، افزایش را در وزن، تودهی عضلانی، اشتها، حساسیت به طعم و مصرف غذا در بیماران AN گزارش کردند.
۱۹) روی سلامت پوست را افزایش میدهد
ثابت شدهاست که روی برای انواع بیماریهای پوست مفید است (از جمله آکنه، زگیل، روزاسه، اگزما، پسوریازیس، ملسما و شورهی سر).
در افراد مبتلا به آکنه، گروههایی که قرص زینک (استفاده از روی به صورت خوراکی) مصرف کردند در مقایسه با گروههای دارونما بهبودی چشمگیری را تجربه کردند.
آزمایشات بالینی در بیماران مبتلا به زگیلهای ویروسی منجر به از بین رفتن زگیلها به طور کامل و برای اکثریت افرادی شد که قرص زینک را مصرف کردند.
روی در درمان هرپس سیمپلکس (زگیل تناسلی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس ۱ و ۲) اثر مشابهی دارد.
مطالعهای که روی افراد مبتلا به روزاسه (یک بیماری التهابی مزمن که مشخصهی آن رگهای خونی کوچک و برجستگیهای قرمز روی صورت) صورت گرفت، نشان میدهد که مصرف روی به صورت خوراکی قادر به کاهش نشانههای بیماری است.
قرص زینک اثرات مشابهی را در درمان سایر اختلالات التهابی پوست مانند پسوریازیس و اگزما نشان میدهد و این اثرات احتمالا به علت خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی روی بستگی دارد.
روی ممکن است همچنین درماتیت سبورهای (شورهی سر) را درمان کند. مطالعات نشان میدهند که شامپوی حاوی روی میتواند به طور قابلتوجهی پوسته پوسته شدن و التهاب مربوط به شورهی سر را کاهش دهد.
ملاسما یک اختلال پوستی رنگی است که باعث تغییر رنگ پوست و قهوهای شدن آن میشود. روی میتواند شدت این اختلال را در بیماران مبتلا با حداقل عوارض جانبی کاهش دهد.
روی همچنین از پوست در برابر آسیب خورشید که میتواند باعث پیری پوست و سرطان شود، محافظت میکند. مطالعهای که روی انسان صورت گرفت، نشان داد که یک کرم ضد آفتاب حاوی روی اکسید تیتانیوم در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV ) بیشتر از پوست محافظت میکند.
۲۰) روی میتواند از ریزش مو جلوگیری کند
در یک مطالعهی بالینی، مصرف روی به صورت موضعی توانست رشد مو را در مردان طاس بهبود بدهد. پیشبینی شدهاست که اثرات ضد میکروبی، ضد التهابی، آنتیاکسیدان و آنتی آندرژن روی، بر پوست کف سر به طور بالقوه در افزایش حجم مو نقش دارد.
مطالعهی دیگری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) نشان داد که قرص زینک اثرات مفیدی روی تعدادی از علائم، از جمله آلوپسی (ریزش مو) دارد.
مصرف روی همچنین ریزش مو را در افرادی که گاستروپلاستی عمودی (معکوس کردن معده) را پشت سرگذاشتهاند – نوعی عمل جراحی که میتواند سبب بروز کمبود روی در بدن شود- درمان میکند.
۲۱) روی میتواند نشانههای بیماری کلیوی را بهبود بخشد
بازیابی سطح روی در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه میتواند با کاهش التهاب، استرس اکسیداتیو و کلسترول و همچنین با افزایش هموگلوبین، هورمونهای جنسی (یعنی تستوسترون و LH) و عملکرد سیستم ایمنی، عملکرد کلی کلیه را بهبود ببخشد و بسیاری از عوارض مرتبط با بیماری (مانند بیماریهای قلبی، کمخونی، عفونتها و اختلال عملکرد جنسی) را کاهش دهد.
۲۲) روی از کبد محافظت میکند
قرص زینک در مدلهای حیوانی مبتلا به بیماری کبد چرب الکلی (ALD)، با مسدود کردن بیشتر مکانیسمهای آسیبهای کبدی (یعنی نشت روده، اندوتوکسمی، استرس اکسیداتیو، تولید بیش از حد سیتوکین التهابی و مرگ سلولی کبد) از کبد محافظت میکند.
در بیماران مبتلا به سیروز کبدی غیر الکلی، قرص زینک باعث بهبود عملکرد کبد و جلوگیری از انباشت بیش از حد مس میشود که میتواند به کبد آسیب برساند.
روی همچنین نتیجهی بیماران مبتلا به هپاتیت C را بهبود میبخشد. اگر این بیماری بدون درمان باقی بماند، میتواند به مشکلات کبدی منجر شود.
۲۳) روی استخوانها را تقویت میکند
مطالعات نشان دادهاند که روی با افزایش استخوانسازی و جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان میتواند باعث افزایش تراکم و قدرت استخوان شود.
در سلولهای استئوپلاست موش، مصرف روی باعث تحریک فعالیت استخوانسازی شد.
مطالعهی دیگری نشان داد که قرص زینک باعث افزایش نشانگرهای استخوانی در مردان سالم میشود.
روی در عین حال با مهار نشانگرهای تحلیل استخوانی (مانند هورمون پاراتیروئید و PGE۲)، قادر به سرکوب فعالیت تجزیهی استخوان در کشت مغز استخوان موش بود.
به علت اثرات تقویتکنندهی استخوان، روی از حیوانات و انسانها در برابر بسیاری از عوارض مرتبط با استخوان محافظت میکند.
۲۴) روی از بیماری قلبی جلوگیری میکند
مطالعات نشان دادهاند که میزان روی در افراد مبتلا به تصلب شرایین (سخت شدن شریانها)، بیماریهای قلبی، درد قفسهی سینه و کسانی که سکتهی قلبی را تجربه کردهاند، کم است.
یک مطالعه نشان داد که نرخ بالای نارسایی قلبی با کمبود روی ارتباط دارد.
سایر مطالعات نشان دادهاند که دوز بالای روی قادر است به جلوگیری و درمان آنژین (درد قفسهی سینه) در بیماران مبتلا به آترواسکلروز کمک کند.
قرص زینک همچنین قادر است از قلب در برابر آسیبهای مرتبط با سکتهی مغزی در موش محافظت کند.
۲۵) روی حساسیت به انسولین را افزایش میدهد و از دیابت و عوارض آن جلوگیری میکند
یونهای روی میتوانند به گیرندههای انسولین متصل شوند و مسیرهای سیگنال دهی انسولین را فعال کنند.
این ماده با تقلید از انسولین، انسولین اضافی را که توسط سلولهای پانکراس آزاد میشوند، کاهش میدهد، و به این ترتیب به محافظت از بافت پانکراس در برابر آسیب کمک میکند.
روی همچنین حلالیت انسولین را در سلولهای پانکراس بهبود میبخشد و باعث افزایش وابستگی انسولین به گیرندهی آن میشود.
به علت نقش اساسی روی در پردازش، ذخیرهسازی و ترشح انسولین، کمبود آن میتواند به افزایش مقاومت به انسولین منجر شود.
یک مطالعه نشان داد که احتمال کم بودن سطح روی در بیماران مبتلا به پیشدیابت بیشتر است.
سایر مطالعات درصد بالایی از کمبود روی را در بیماران دیابتی نوع ۲ مشاهده کردند.
مطالعات انجام شده در زنان نشان میدهند که مصرف روی بیشتر، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش میدهد.
مطالعات متعدد نشان دادهاند که قرص زینک باعث کاهش سطح قند خون ناشتا و افزایش حساسیت انسولین در مدلهای حیوانی و انسانی دیابتی میشود.
روی همچنین در بیماران دیابتی نوع ۲ شدت نوروپاتی دیابتی (درد عصبی)، استرس اکسیداتیو و میزان کلسترول / تریگلیسرید را کاهش داد.
۲۶) روی به کاهش وزن کمک میکند
لپتین هورمونی است که نقش مهمی در اشتها و کنترل وزن دارد. محدودیت روی باعث کاهش تولید لپتین از سلولهای چربی در موش و انسان میشود.
بازیابی سطح روی در مردانی که به کمبود روی مبتلا هستند، موجب افزایش سطح لپتین خون میشود.
۲۷) روی محافظ پرتو است
ثابت شدهاست که روی از بدن در برابر سمیت ناشی از تابش در موشها و سلولهای پیشمادهی مغز استخوان محافظت میکند.
روی استرس اکسیداتیو (چنانچه توسط سطح MDA اندازهگیری میشود) را کاهش میدهد و آنزیمهای آنتیاکسیدانی را در گلبولهای قرمز موشهای صحرایی پس از قرار گرفتن در معرض ید رادیواکتیو ثبات میبخشد.
درمان روی در عین حال قادر است از سلولهای اسپرم موشها در برابر مرگ سلولی ناشی از اشعه محافظت کند.
۲۸) روی بوی بدن را کاهش میدهد
برومیدروز (بوی بدن) معمولا با افزایش فلور باکتریایی – که عمدتا گونههای استافیلوکوکوس و کورینهباکتریوم را شامل میشود – در ناحیهی زیر بغل همراه است.
در مطالعات بالینی ثابت شدهاست که روی با توجه به عملکرد آنتی باکتریالی که دارد، در صورتی که به طور موضعی استفاده شود در کاهش بوی پا و زیر بغل موثر است.
۲۹) روی سلامت دهان را بهبود میبخشد
کمبود روی میتواند منجر به تشکیل پلاک بیش از حد شود و روند التهاب در بیماری لثه را بدتر کند.
دهانشویههای بر پایهی روی در کاهش رشد پلاک موثر هستند.
به همین ترتیب، مطالعهای که روی کودکان مناطق کم درآمد صورت گرفت، نشان داد که دریافت روزانه ۱۵ میلیگرم روی به مدت ده هفته با کاهش میزان پلاک در دندان همراه است.
۳۰) روی میزان باروری مردان و سلامت باروری را افزایش میدهد
غلظت روی در مایع منی به طور مثبتی با تعداد اسپرم و تحرک آن ارتباط دارد.
این تاثیر احتمالا به دلیل نقش روی در تثبیت غشای سلولی و DNA (با کاهش آسیب اکسیداتیو) سلولهای اسپرم و افزایش اسپرماتوژنز (تشکیل سلولهای جدید اسپرم) است.
به نظر میرسد که دوزهای کم تا متوسط (۱۲-۱۲۰ میلیگرم بر کیلوگرم) روی عملکرد تولید مثل را در موش افزایش میدهد.
غلظت روی در پروستات و بیضه بسیار بالا است و در سنتز تستوسترون نقش دارد.
در مردان نابارور (با تستوسترون پایین در خون)، مصرف قرص زینک منجر به افزایش تعداد اسپرم، تستوسترون، دی هیدروتستوسترون (DHT) و باروری شد.
اثرات روی بر افزایش تستوسترون ممکن است در بالا رفتن میل جنسی و بهبود عملکرد جنسی مردان مبتلا به اختلال نعوظ (که اغلب دچار کمبود تستوسترون هم هستند) کمک کند.
روی همچنین باعث کاهش آسیب اکسیداتیو در بیضهها میشود. در موشها، روی قادر است عملکرد بیضه را (چنانچه به وسیلهی وزن بیضه، غلظت اسپرم و تستوسترون اندازهگیری میشود) در واکنش به استرس اکسیداتیو ایجاد شده توسط دود سیگار حفظ کند.
۳۱) روی با خستگی مبارزه میکند
غلظت کم روی در خون با بسیاری از علائم سندرم خستگی مزمن مرتبط است (مثلا خستگی، افسردگی و مشکل در تمرکز). یک مطالعه نشان داد که میزان روی در افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن (CFS) به طور معنیداری پایینتر از گروه کنترل بود و شدت علائم آن با سطح روی در خون رابطهی منفی دارد.
این مطالعه به این نتیجه رسید که روی به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی که دارد، ممکن است در کاهش علائم CFS موثر باشد.
التهاب روده (ناشی از نشت روده) در افراد مبتلا به CFS شایع است.
در یک مطالعه درمان نشت روده با ترکیبی از مواد ضد التهابی و آنتیاکسیدانی از جمله روی در بیماران CFS موجب بهبود قابلملاحظهی علائم شد.
۳۲) روی لخته شدن خون را کنترل میکند
مطالعات انسانی نشان میدهند که روی در تنظیم فاکتورهای پروترومبوتیک (تشکیل لخته) و ضد ترومبوتیک (ضد لخته شدن) حاصل از پلاکتها و مجرای خون ریه دخیل است.
هایئرزینسمیا (بالا بودن سطح روی در خون) میتواند باعث انعقاد خون شود در حالی که هایپوزینسمیا (پایین بودن سطح روی در خون) منجر به طولانی شدن مدت زمان لخته شدن خون میشود. هر دو حالت باعث اختلال در تجمع پلاکتها و خونریزی غیرطبیعی میشود.
یک مطالعه نشان داد که بازگرداندن سطوح روی در مردان مبتلا به کمبود روی منجر به نرمال شدن تجمع عروق پلاکتی و زمان لخته شدن خون میشود.
۳۳) روی نتیجهی حاملگی را بهبود میدهد
پایین بودن سطح روی در خون با عوارض حاملگی (به عنوان مثال سقط خود به خودی، پرهاکلامپسی، بارداری طولانی، زایمان زودرس و توسعهی غیرطبیعی جنین) مرتبط است.
مطالعات نشان دادهاند که مکمل بارداری روی (در زنان مبتلا به کمبود روی یا زنان کم وزن) میتواند خطر رخ دادن زایمان زودرس را کاهش بدهد و از آسیب دیدن کودک جلوگیری کند.
یک مطالعه نشان داد که مادران هندی که قرص زینک دریافت کردند، دورههای بارداری طولانیتر و نوزادانی با وزن بهتر داشتند.
مطالعهی دیگری که روی زنان باردار (با سطوح پایین روی در خونشان) صورت پذیرفت، نشان داد که قرص زینک (۲۵ میلیگرم در روز) در نیمهی دوم بارداری، وزن نوزادان را به طور قابلتوجهی افزایش داد.
اعتقاد بر این است که این اثرات مفید، نتیجهی توانایی روی در مهار مرگ سلولهای جنینی، افزایش فاکتورهای رشد (مثلا IGF، PDGF و FGF) و کاهش آسیبهای اکسیداتیو است که همگی به رشد جنین در شکم مادر کمک میکنند.
۳۴) روی برای سلامت زنان سودمند است
کمبود روی با اختلالات هورمونی همراه است که میتوانند منجر به مشکلاتی در عملکرد تخمدان، بینظمی قاعدگی و ناباروری شوند.
مطالعات متعددی نشان دادهاند که مصرف خوراکی روی (همراه با مفتامیک اسید و به تنهایی) قادر به کاهش شدت و مدت زمان درد قاعدگی در زنان است.
این اثرات احتمالا ناشی از مهار پروستاگلاندین توسط روی در رحم است که منجر به کاهش گرفتگی دردناک در قسمت پایین شکم میشود.
در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، مقاومت به انسولین ممکن است باعث افزایش تولید هورمونهای آندروژن (مانند تستوسترون و DHEA) شود که همین میتواند منجر به طاسی، رشد موی بدن، دورههای نامنظم قاعدگی و ناباروری شود.
مطالعات نشان دادهاند که قرص زینک در زنان مبتلا به PCOS میتواند سطح انسولین را کاهش دهد و علائم بیماری را بهبود ببخشد (به عنوان مثال، رشد مو در بدن و طاسی).
سطح روی در خون زنان مبتلا به آندومتریوز (اختلالی که در اثر آن بافت داخل رحم در خارج از رحم رشد میکند) پایین است.
یک مطالعه نشان داد که مصرف آنتیاکسیدانها (یعنی ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم و روی) با شدت پیشرفت آندومتریوز در زنان ارتباط معکوس دارد، و همین نشان میدهد که روی ممکن است روند توسعهی این بیماری را کند کند.
۳۵) روی درد را تسکین میدهد
در برخی مطالعات حیوانی ثابت شدهاست که روی دارای خواص تسکین درد است.
در موشهای مبتلا به آسیب عصب سیاتیک، تزریق کلرید روی بسته به دوز مصرفی، به طور قابلتوجهی موجب کاهش پردردی (حساسیت شدید به درد) شد.
مطالعهی دیگری نشان داد که نمک دارای روی قادر است درد را در موشهایی که در معرض تعدادی از محرکهای دردناک قرار دارند (مانند گرما و مواد شیمیایی تحریککننده) سرکوب کند.
در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی، روی میزان فرکانس و شدت دردِ گرفتگی عضلانی را کاهش میدهد.
اعتقاد بر این است که روی تا حدی درد ناشی از اتصال به گیرندهی NMDA (به عنوان یک آنتاگونیست) را که در راهاندازی درد موثر است، تسکین میدهد.
۳۶) روی میتواند اعتیاد به مواد مخدر را کاهش دهد
مشخص شده که سطح روی در مصرفکنندگان مواد مخدر و مشتقات تریاک پایین است.
مطالعات انجام شده در موشها نشان داد که روی باعث کاهش شدت وابستگی به مورفین (یک اپیوئید) میشود، در حالی که چنگالندههای روی باعث افزایش شدت علائم ترک میشوند.
بر اساس این نتایج، یک مقاله که مروری بر تحقیقات گذشته داشت، نشان داد که قرص زینک به علت اثرات کاهش درد روی و کم بودن سطح سمیت آن، میتواند در کاهش خطر اعتیاد در افرادی که برای تسکین دردهای مزمن مخدر مصرف میکنند، موثر است.
۳۷) روی حساسیت به طعم را افزایش میدهد
کمبود روی با کاهش قدرت چشایی (حساسیت) همراه است.
چنین تاثیری ممکن است به این دلیل باشد که گاستین (یا کربنیک آنهیدراز VI)، آنزیم وابسته به روی، زمانی که غلظت روی در بزاق کم است، چندان فعال نیست.
یک مطالعه نشان داد که مکملهای روی حس چشایی (که با توجه به آستانهی تشخیص نمک ارزیابی شد) را در دختران نوجوان هندی (که اغلب کمبود روی هستند) افزایش داد.
۳۸) روی میتواند از بروز نابینایی جلوگیری کند
اعتقاد بر این است که دژنراسیون ماکولا مربوط به سن، یکی از علل عمدهی بروز نابینایی در سالمندان، ناشی از استرس اکسیداتیو است. مطالعات بالینی نشان دادهاند که قرص زینک میتواند پیشرفت بیماری را احتمالا با جلوگیری از آسیب اکسیداتیو به شبکیه کاهش دهد.
گفته میشود که روی با جلوگیری از مرگ سلولی مویرگهای شبکیه و نئووسکولاریزاسیون (رشد عروق خونی جدید) میتواند از چشمها در برابر رتینوپاتی دیابتی (که ممکن است منجر به نابینایی شود) محافظت کند.
این تاثیر روی به دلیل توانایی آن در کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب (از طریق مهار NADPH اکسیداز و NF-κB) است که در پیشرفت رتینوپاتی دیابتی نقش مهمی دارند.
شبکوری یکی از نخستین علائم کمبود ویتامین A است. یک مطالعه نشان داد که روی توانایی افزایش اثر ویتامین A را در بازگرداندن دید در شب زنان باردار (که دارای سطوح پایین روی هستند) دارد.
۳۹) روی اختلالات شنوایی را درمان میکند
کمبود روی با اختلال شنوایی در موشها مرتبط است و میتواند با قرص زینک درمان شود.
این نتیجه احتمالا در اثر خواص محافظتی روی در برابر سموم در ساختارهای گوش (مثلا حلزون گوش و دهلیز) است.
سطح روی در خون افراد مبتلا به وزوز گوش (صدای زنگ در گوش) پایین است.
یک مطالعه گزارش دادهاست که مصرف قرص زینک (۵۰ میلیگرم در روز) به مدت دو ماه توانست شدت وزوز گوش را در ۸۲٪ از بیماران کاهش دهد.
در مطالعهی دیگری، مشخص شد که افزودن روی به کورتیکواسترون خوراکی، در مقایسه با مصرف کورتیکواسترون به تنهایی، با بهبودی بیشتری در علائم افراد مبتلا به کاهش شنوایی ناگهانی (ناگهانی ناشی از دلایل ناشناخته) همراه بود.
یک مطالعه نشان داد که مکملهای روی قادر هستند میزان عفونت گوش میانی را در کودکان سالم مناطق کم درآمد کاهش دهند.
۴۰) روی میتواند طول عمر انسان را افزایش دهد
به نظر میرسد استرس اکسیداتیو فرآیند پیری را تسریع میکند.
روی یک عنصر کلیدی از سوپراکسید دیسموتاز Cu / Zn (Cu/Zn – SOD) است، نوعی آنزیم قدرتمند که رادیکالهای سوپراکسید را خنثی میکند.
یک مطالعه نشان داد که کرمها و موشهایی که به لحاظ ژنتیکی برای داشتن سطح بالایی از SOD دستکاری شدهاند طول عمر بیشتری داشتهاند.
جهش در ژن SOD با بسیاری از بیماریهای مرتبط با سن (مانند بیماری پارکینسون، بیماری آلزایمر و سرطان) همراه است.
التهاب نیز در روند پیری دخیل است.
ثابت شده که قرص زینک در سالمندان به کاهش التهاب، استرس اکسیداتیو و میزان عفونت کمک میکند.
بنابراین روی، به علت خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی که دارد میتواند طول عمر را افزایش دهد، به ویژه در سالمندانی که اغلب دچار کمبود روی هستند.
۴۱) روی باعث بهبود عملکرد تیروئید میشود
در مطالعات حیوانی و انسانی، کمبود روی با کاهش عملکرد تیروئید همراه است.
ثابت شده که روی بر عملکرد تیروئید در انسانها تاثیر مثبت دارد.
در بیماران مبتلا به کمکاری تیروئید تحت درمان آنتی کالوانسانت (با کمبود روی خفیف تا متوسط)، قرص زینک میتواند سطح هورمونهای تیروئید را در خون (یعنی ۳T و ۳FT) نرمال کند و عملکرد تیروئید را بهبود ببخشد.
در یک مطالعهی موردی روی دو زن در دانشگاه، مصرف روی سطح هورمونهای تیروئید (یعنی ۳T و ۴T) و میزان متابولیسم زمان استراحت را افزایش داد.
همچنین مشخص شدهاست که قرص زینک از اثرات مضر تابش مانیتور کامپیوتر بر سطح هورمونهای تیروئید کارکنان کامپیوتر جلوگیری میکند.
۴۲) روی میتواند فیبروز سیستیک را تسکین دهد
فیبروز سیستیک یک اختلال ژنتیکی است که میتواند مشکلات تنفسی، عفونت ریه و عدم توانایی افزایش وزن را ایجاد کند. یک مطالعه روی بیماران مبتلا به فیبروز سیستیک نشان داد که قرص زینک میتواند به بهبود عملکرد ریه، دریافت انرژی و کاهش میزان عفونت کمک کند.
۴۳) روی میتواند عملکرد ورزشی را افزایش دهد
یک مطالعه در کشتیگیران نشان داد که ورزش سنگین میتواند به میزان قابلتوجهی هورمونهای تیروئید و تستوسترون را کاهش دهد و به این ترتیب منجر به بروز خستگی و فرسودگی میشود. با این حال، قرص زینک قادر است از این مشکل جلوگیری کند، و همین نشان میدهد مصرف روی (در دوزهای فیزیولوژیکی) ممکن است به عملکرد ورزشی فرد کمک کند.
مطالعهی دیگری در مردانی که کارشان بیشتر به صورت نشسته است، نتایج مشابهی را نشان داد.
۴۴) روی میتواند اثرات جانبی شیمیدرمانی را کاهش دهد
موکوزیت (زخم غشای مخاطی) یک عارضهی جانبی شیمیدرمانی و پرتودرمانی است.
مطالعات انجام شده در بیماران تحت شیمیدرمانی و پرتودرمانی نشان داد که مکملهای روی میتوانند شدت موکوزیت دهان را کاهش دهند.
دیسگوسیا (حس کردن طعم فلز در دهان) و دیزومی (تغییر بوی) نیز میتوانند در طول شیمیدرمانی رخ بدهند.
یک مطالعه نشان داد که مصرف ۱۰۰ میلیگرم روی به صورت روزانه و به مدت ۴-۶ ماه موجب بهبود علائم دیسگومیا و دیزومی در بیماران مبتلا به کمبود کربنیک آنهیدراز VI (گاستین) شد.
چنین تاثیری به این دلیل است که روی تولید کربنیک آندهیدراز VI را تحریک میکند، آنزیمی در بزاق که در رشد جوانهی چشایی دخیل است.
۴۵) روی خطر سندرم متابولیک را کاهش میدهد
سندرم متابولیک دستهای از اختلالات است (مثلا چاقی، مقاومت به انسولین، فشار خون بالا و کلسترول بالا) است که میتواند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت نوع ۲ شود.
مطالعهای در کودکان مبتلا به سندرم متابولیک نشان داد که قرص زینک مقاومت به انسولین، استرس اکسیداتیو، التهاب، قند خون، کلسترول و شاخص تودهی بدنی را کاهش میدهد.
۴۶) روی عملکرد میتوکندری را افزایش میدهد
در مطالعهای روی موشها مصرف روی باعث افزایش سیستم انتقال الکترون و فسفوریلاسیون اکسیداتیو در میتوکندری کبد شد و به این ترتیب تولید انرژی (ATP) را در سلولهای کبدی افزایش داد.
۴۷) روی میتواند مسمومیت با آرسنیک را درمان کند
مطالعهای#ایای در بیماران مبتلا به مسمومیت آرسنیک مزمن نشان داد که روی در ترکیب با عصارهی اسپیرولین در کاهش علائم (به عنوان مثال، ملانوسیس و کراتوزیس) موثر بود.
ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده- سارا فیضی
منبع: سلف هکد