شکاف نسلی، چالشی که به تهدید تبدیل شده است

واژه «شکاف نسلی»، اشاره به تفاوت‌های بین‌نسلی دارد که منجر به بروز تضاد و پیچیدگی در ارتباطات می‌شوند. شکاف نسلی می‌تواند فقدان ناامیدکننده ارتباط بین جوانان و بزرگسالان یا سالمندان باشد، همچنین می‌تواند فرصتی مفید برای بهبود و ارتقاء فرهنگ در یک جامعه باشد و به نسل جدید اجازه دهد که ویژگی‌های بهتری را توسعه دهند. اما در عمل این پدیده بیشتر دارای...

به گزارش فانوس، واژه «شکاف نسلی»، اشاره به تفاوت‌های بین‌نسلی دارد که منجر به بروز تضاد و پیچیدگی در ارتباطات می‌شوند. شکاف نسلی می‌تواند فقدان ناامیدکننده ارتباط بین جوانان و بزرگسالان یا سالمندان باشد، همچنین می‌تواند فرصتی مفید برای بهبود و ارتقاء فرهنگ در یک جامعه باشد و به نسل جدید اجازه دهد که ویژگی‌های بهتری را توسعه دهند.

پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها با توجه به موقعیت آن‌ها در خانواده و با تجربه زندگی بیشتر نسبت به اعضای جوان‌تر خانواده، به طور خاص می‌توانند متوجه شوند که تفاوت‌های بین نسل‌ها می‌تواند مثبت باشد یا خیر. کاهش روز افزون تأثیر سنت و اقتدار جامعه بزرگسال بر افزایش آگاهی و مهارت نسل جوان‌تر، توانایی نسل جدید در مواجهه با زندگی مدرن و در مقابل، ناتوانی نسل‌های قدیم با این پدیده و ناکارآمدی نهادهای سنتی نظیر خانواده، نظام آموزشی و نهادهای فرهنگی دیگر در انطباق خود با تحولات پرشتاب و پیچیده عصر جدید، از وجوه مهم تغییر موقعیت نسل های جوان معاصر به شمار می‌روند.

این امر به نوبه خود تأثیرات منفی در هر دو نسل بر جای گذاشته است. از تأثیرات منفی این پدیده در میان هر دو نسل، میتوان به فرار نوجوانان و جوانان از خانه، افزایش اعتیاد، پناه بردن به فضای مجازی ، خشونت اعضای خانواده نسبت به یکدیگر، از هم گسیختگی خانواده‌ها و بی‌اعتباری حرف والدین و فرزندان برای یکدیگر اشاره کرد.

گرچه همیشه بین نسل‌ها اختلاف وجود دارد، اما تفاوت‌های شدیدی که اصطلاح شکاف نسلی به آن اشاره می‌کند، تا قرن بیستم رایج نبوده است. قبل از این زمان، جامعه زیاد پرتحرک و پویا نبود. معمولاً جوانان در نزدیکی خانواده‌های بزرگ خود زندگی می‌کردند، با اعتقادات و طرز تفکر پدران خود بزرگ می‌شدند و اغلب در مزرعه یا کسب و کار خانوادگی خود کار می‌کردند.

با ظهور تلویزیون و فیلم، جوانان در معرض نفوذ فرهنگ‌های دیگر که نسبت به خانواده و فرهنگ خود بیگانه بودند قرار گرفتند. با گذشت زمان در اثر پذیرش فرهنگ‌های غیر، تفاوت‌های قابل‌توجهی بین نسل جدید و قدیم شکل گرفت.

اما با پیشرفت چشمگیر تکنولوژی و تأثیرات آن بر سبک زندگی و فرهنگ مردم، این تفاوت‌ها بسیار جدی و چشمگیر شده‌اند.

پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها احتمالاً چنین اختلافاتی را در نوه‌های خود که کودکان، نوجوانان و جوانان امروز هستند، مشاهده می‌کنند:

وجدان کاری

ارزش‌های اخلاقی

احترام به دیگران به ویژه سالمندان

دیدگاه‌های سیاسی

نگرش نسبت به اقوام، نژادها و گروه‌های مختلف

عقاید مذهبی

بهبود این وضعیت نیازمند همکاری سیستم‌های اجتماعی مختلف در یک جامعه است. هر چه خانواده‌ها بتوانند اعتماد فرزندان را به خود جلب نمایند، بیشتر می‌توانند تفاوت‌های ارزشی و هنجاری بین خود و فرزندان خود را کاهش دهند. در این بین عملکرد جامعه نسل قدیم بسیار حائز اهمیت است. برای مثال اگر نسل جدید مشاهده کند که ارزش‌های نسل قدیم نقش و کارایی خود را از دست داده‌اند و حتی افرادی که جزو نسل قدیم محسوب می‌شوند آن‌ها را مد نظر قرار نمی‌دهند، به تدریج آن‌ها را فراموش می‌کنند. اعتمادِ هر چه بیشتر فرزندان به عملکرد جامعه بزرگسال (به ویژه افراد و گروه‌های شاخص)، شکاف هنجاری بین نسل جوان و بزرگسال را کاهش می‌‌دهد.

سازمان‌ها و نهادها، به ویژه رسانه‌ها در کاهش و متعادل کردن شکاف بین نسل والدین و فرزندان ظرفیت بالایی دارند و می‌توانند از طریق اطلاع‌رسانی به روز در این زمینه، به میانجی بین این دو نسل تبدیل شود.

نویسنده: فرید ناهید

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه اجتماعی

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!