نهج‌البلاغه استفاده از مدیران متملق را نهی کرده است

مصطفی عباسی‌مقدم روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: نگاه منطقی و متعادل به اخلاق و رفتار بر پایه اصل طلاییِ هر چیزی که برای خود نمی‌پسندی برای دیگران نیز نپسند، روش فرهنگی امیرالمومنین (ع) در نهج‌البلاغه برای مدیران و کارگزاران حکومتی است.

وی با تاکید بر اینکه امیرالمومنین (ع) در راستای فرهنگ‌سازی، اقدام‌های مثبت فرهنگی را مطرح و با این روش افراد را به خوبی‌ها تشویق کرده است، افزود: روش آن حضرت، سپاسگزاری و ستایش افراد خوب در قبال اقدام‌های سنجیده و شایسته آنان و انتقاد از رفتارهای نادرست، مدیریت غلط و بروز مشکلات فرهنگی در جامعه است.

به گفته وی، از سوی دیگر، نگاه کلی نهج‌البلاغه در ترغیب به برخورد منطقی و متعادل در اخلاق و رفتار با دیگران به‌ویژه بر پایه اصل و قاعده طلایی اخلاق استوار است.

استاد دانشگاه کاشان توضیح داد: اصل و قاعده طلایی اخلاق یعنی هر چیزی که برای خود نمی‌پسندی برای دیگران هم نپسند و هر چیزی را که برای خود می‌پسندی برای دیگران هم بپسند.

وی ادامه داد: همان‌طور که والی و کارگزار توقع تشکر مردم از رفتار درست یا تخریب نکردن خود را دارد، باید خودش را جای مردمی گذارد که نیازمند خدمات دولت هستند و اعمال مدیریت خوب بر جامعه، اقتصاد، فرهنگ و مسایل مختلف جامعه را انتظار دارند.

عباسی‌مقدم با بیان اینکه مردم و دولت هرکدام باید خودشان را جای یکدیگر بگذارند و توقع‌های خود را در ارتباط با یکدیگر متعادل کنند، اظهار داشت: امیرالمومنین (ع) می‌فرمایند که تشکر و ستایش را به اندازه‌ای انجام دهید که منجر به بدآموزی، فریب و وسوسه طرف مقابل نشود و از طرف دیگر انتقاد را نیز با بیان منطقی و سازنده مطرح کنید.

وی با یادآوری خطبه ۲۱۶ نهج‌البلاغه که می فرماید "از یک سخن حق یا مشورت عادلانه دست برندارید، چرا که من از احتمال خطا در این مدیریت مصون نیستم مگر اینکه خداوندی که حاکم و صاحب همه چیز و همه چیز در دست او است مرا کفایت و هدایت کند" ادامه داد: انتقاد، خیرخواهی و نصیحت یک امر ضروری است، چرا که وقتی امیرالمومنین (ع) به عنوان امام معصوم با چنین دیدگاهی به مردم می‌گوید با من هم چنین سخن بگویید و نصیحت و خیرخواهی کنید پس بقیه کارگزاران، والیان و کارمندان نیز به طور حتم نیازمند توصیه، نصیحت، خیرخواهی و انتقاد مردم هستند.

استاد دانشگاه کاشان با تاکید بر اینکه در مقابل، مدیر، والی و کارگزار نیز باید متواضعانه در مورد مردم مهربانی کند و مقابل آنان خضوع داشته باشد، تصریح کرد: امام علی (ع) در نامه ۵۳ به مالک اشتر تاکید می‌کنند که بهترین انسان‌ها نزد تو در اصل افراد منتقد با نقد سازنده و بهترین و برگزیده‌ترین مشاوران و کارگزاران تو افرادی هستند که حقیقت‌ها را هر چند تلخ برایت بگویند.

عباسی‌مقدم این سفارش حضرت را بسیار جالب دانست و گفت: امیرالمومنین (ع) در نامه ۵۳ همچنین به مالک سفارش فرمودند که تو نباید دنبال کارگزاران متملق و چاپلوس باشی، بلکه باید دنبال فردی باشی که حقایق را با زبان کارشناسی و علمی و پیش‌بینی اوضاع و چگونگی وضع جامعه برایت بازگو کند.

وی با تاکید بر هماهنگی و یکی بودن گفتار و عمل والیان و کارگزاران بدون نفاق، اضافه کرد: مبارزه با نفاق و دورنگی یکی از سفارش‌های آن حضرت و تاکیدهای ایشان است؛ آنگونه که می‌فرمایند: "ای مردم به خدا من شما را به طاعتی برنمی‌انگیزم، جز آنکه خود پیش از آن به انجام آن برمی‌خیزم و شما را از معصیتی باز نمی‌دارم جز آن که خودم پیش از شما آن را کنار گذاشتم."

شهرستان کاشان از ۲۱ مهر سال ۱۳۹۹ به مدت ۲ سال به عنوان نخستین پایتخت نهج‌البلاغه کشور نام‌گذاری شده است.

افزون بر ۵۰ نفر حافظ نهج‌البلاغه، یک هزار و ۲۰۰ نفر حافظ بخش‌هایی از این کتاب ارزشمند، ۲۰۰ نفر حافظ کل قرآن مجید و ۱۵ نفر حافظ کل صحیفه سجادیه در کاشان آموزش دیده‌اند.