درد و حساسیت پوست سر ناشی از چیست و چگونه باید آن را درمان کرد؟

شاید برای بسیاری از شما پیش آمده که با حرکت موها در جهتی دیگر دچار سردرد شدید شوید این درد پوست سر است نه موها. حساسیت پوست سر شکایت نسبتا شایعی است که با چندین مشکل طبی مرتبط است و بر بسیاری از افراد اثر می‌گذارد. میگرن، سردرد تنشی و اختلالات خودایمنی مثل پسوریازیس می‌تواند سبب ایجاد التهاب، تحریک و درد در پوست سر شود. آفتاب سوختگی، بثورات، زخمها و نیش حشرات نیز معمولا موجب حساسیت پوست سر می‌شود.

اکثر موارد حساسیت لمس پوست سر خود به خود یا با دارو از بین می‌روند اما بعضی از آنها علائم بیماری‌های زمینه‌ای هستند.

علائم حساسیت پوست سر

حساسیت پوست سر به صورت درد، التهاب، سوزن سوزن، بی حس شدن، تحریک، خارش، سوزش یا حساسیت پوست سر تعریف می‌شود. اغلب بسیاری از این علائم با همدیگر ظاهر می‌شوند که به فرایندهای سیستم ایمنی در واکنش به مشکلات مختلف سلامتی مربوط است.

بعضی از مواقع حساسیت پوست سر تحت تاثیر رگهای خونی، اعصاب و بافتهای زیر یا زیر سطحی پوست سر بوجود می‌آید. اغلب اوقات علائم قابل مشاهده‌ای وجود ندارد. بقیه اوقات، حساسیت پوست سر به صورت دردناکی قابل مشاهده است که شامل کنده شدن پوست، پوسته پوسته شدن و فلسی شدن پوست است.

شیوع حساسیت پوست سر شناخته شده نیست اما علائم آن نسبتا رایج است. حساسیت پوست سر می‌تواند با مشکلاتی نظیر سردرد، آلرژی، پسوریازیس، اگزما و ریزش مو همراه باشد.

عوامل ایجاد کننده حساسیت پوست سر

حساسیت پوست سر با بسیاری از شکلهای سردرد مرتبط است. بخصوص حساسیت پوست سر با سردردهایی از جمله اعصاب که از پشت گردن تا جلوی سر را شامل می‌شوند، ارتباط دارد.

بیماری‌هایی که موجب می‌شوند این اعصاب متورم یا جمع شوند می‌تواند موجب دردی شوند که در طول سر، گردن و پوست سر حرکت می‌کند. با توجه به تحقیق دانشگاه جان هاپکینز، این درد به صورت داغ، شدید همانند شوک الکتریکی ظاهر می‌شود.

برای بعضی از افراد پوست سر چنان حساس می‌شود که حتی یک لمس ملایم هم می‌تواند موجب درد شود. در بعضی دیگر پوست سر بی حس می‌شود. این شکل از درد عصبی نادر است و معمولا بوسیله زخم یا یک عصب ضربه زننده (عصب باریکش) به طور خودبخود ایجاد شود. با این وجود سردردهای مربوط به این اعصاب به مراتب شایع‌تر هستند.

حساسیت پوست سر همچنین به چندین بیماری پوستی مرتبط است:

بسیاری از این بیماری‌ها موجب التهاب، درد، حساسیت، پوسته پوسته شدن پوست شده و حتی می‌توانند موجب چرک پوست سر و خونریزی شوند.

شوره سر یک شکایت رایج است که بر جاهایی از بدن که روغنهای طبیعی جمع می‌شود، اثر می‌گذارد. این امر می‌تواند موجب قرمزی، تکه‌های فلسی روی پوست شود. در حالی که نشانه‌ای از بیماری یا بهداشت پایین نیست اما بسیاری از افراد به خاطر سوزش ناشی از آن و یا خجالت بخاطر شوره، به دنبال درمان آن هستند. به ندرت شوره سر می‌تواند ناشی از عفونت قارچی یا کرم حلقه‌ای (نوعی عفونت مخمری) باشد.

پسوریازیس پوست سر نیز می‌تواند منجر به حساسیت پوست سر یا پوسته پوسته شدن یا خشکی پوست سر شود، برخلاف شوره سر، پوست خشک با ظاهری نقره‌ای است، استرس، هورمون‌ها، هوای خشک یا هوای سرد هم می‌تواند باعث پسوریازیس شود.

Lichen planus نیز می‌تواند موجب پوسته پوسته یا فلسی شدن پوست سر شود. این وضعیت معمولا توسط دوره‌های استرس یا به عنوان یکی از عوارض درمان دارویی به بار می‌آید. اگر بسیاری از این مشکلات پوستی شدید شوند ممکن است منجر به ریزش موی برگشت پذیر شود.

آلوپسی و ریزش مو

یک شکل از دست دادن مو به نام ریزش موی منطقه‌ای نیز می‌تواند موجب حساسیت شود. در این شرایط، فولیکول‌های مو به صورت دسته‌ای روی پوست سر و گاهی اوقات بدن ریزش می‌کنند. آلوپسی منطقه‌ای به صورت تکه‌ای ظاهر می‌شود در حالی که آلوپسی کامل شامل از دست دادن همه موهای سر می‌شود.

موسسه سلامت ملی اعلام کرد که اکثر اشکال آلوپسی معمولا برای سلامتی خطرناک نیستند یا نشانه‌ای از صدمه به عصب نیستند. در عوض آنها نتیجه حمله سلولهای ایمنی به فولیکول‌های مو هستند.

عوامل دیگری که می‌تواند موجب ریزش مو شوند عبارتند از:

بعضی از زنان نیز پس از زایمان ، در طول درمان‌های هورمونی یا به هنگام بارداری دچار ریزش موی برگشت پذیر می‌شوند. در بعضی موارد آلوپسی، مو احتمالا دوباره رشد خواهد کرد. همراه با سایر اشکال، آسیب فولیکول مو چنان شدید است که از دست دادن مو برگشت ناپذیر است.

علتهای دیگر درد و حساسیت پوست سر

مشکلاتی که بر پوست هر جایی از بدن اثر می‌گذارند نیز می‌توانند روی پوست سر ظاهر شوند. این مشکلات پوستی عبارتند از:

برس کشیدن یا ساییدن مو به هنگامی که مرطوب است می‌تواند فولیکول‌های مو را بشکند که باعث ریزش مو و تحریک پوست سر می‌شود. برس کشیدن بیش از حد نیز می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.

در عین حال نازک شدن، حساسیت پوست سر می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات سلامتی شدیدتر مانند سرطان پوست و ملانوم باشد. این شرایط به طور معمول خود را به صورت خال‌های جدید یا تغییر یافته یا زخمهای دائمی نشان می‌دهد.

به خصوص موارد دردناک و شدید حساسیت پوست سر نیز باید به پزشک گزارش شود.

تشخیص

معمولا چند معاینه انجام می‌شود تا مشکلات ثابت یا شدید بوجود آورنده حساسیت پوست سر حل شود. پزشکان اغلب شروع به جمع آوری سابقه پزشکی و پرسیدن سوالات در مورد رژیم غذایی، زندگی روتین، زخمهای پیشین، بیماری‌های دیگر و تغییرات جدید می‌کنند. سپس پزشک ممکن است پوست سر را بررسی کند. آنها همچنین ممکن است نمونه فولیکول مو یا نمونه پوست سر را جمع آوری کند تا برای آزمایش بیشتر به آزمایشگاه بفرستد. برخی از پزشکان هم ممکن است الگوهای موی بدن را بررسی کنند.

درمان

در بسیاری از موارد، این شرایط بوجود آورنده حساسیت پوست سر خود بخود از بین می‌روند. بسیاری نیز نیازمند تمیز کردن اصولی و مراقبت هستند تا مطمئن شوند که این نواحی به طور موقت تسکین یافته‌اند.

پمادهای خانگی کمکهای اولیه، کرمها، ضدعفونی کننده و بانداژ و گاز نیز اغلب برای درمان کافی هستند. حساسیت دردناک یا طولانی مدت باید به پزشک گزارش شود.

از آنجایی که بسیاری از مشکلات سلامتی به حساسیت و تحریک پوست سر مرتبط هستند، دوره درمان برای هر کدام به میزان زیادی متفاوت است. درمان عامل زمینه‌ای معمولا علائم را رفع می‌کند.

بعضی از کرمهای دارویی یا پماد احتمالا برای کنترل تحریک، درد و علائم خارجی همراه با درمانهای دیگر تجویز می‌شوند. شوینده‌های طبی، شامپوها و پاک کننده‌ها و نرم کننده‌ها نیز معمولا برای کمک به درمان حساسیت پوستی بکار می‌روند.

در ایالات متحده داروی مینوکسیدیل و دستگاه‌های لیزر به صورت بدون نسخه یا آنلاین موجود هستند. فینازترید درمان دیگری است که از طرف سازمان FDA پذیرفته شده است. تحقیقات نشان داده است که می‌تواند تا ۸۰ درصد از موارد ریزش موی ارثی مردانه یا نازک شدن ایجاد شده بوسیله بیماری‌های خاص را کاهش دهد. کورتیکواسیتروئیدها هم می‌توانند برای موارد عمومی‌تر تجویز شوند. بیماران باید قبل از شروع درمان دستورات را بخوانند.

اگر یک عفونت بعد از یک دوره درمان از بین نرود، بیماران باید به دنبال مشاوره بیشتر باشند. همان توصیه برای درمان شوره سر بدون نسخه بکار می‌رود. داروسازها می‌توانند به انتخاب درمان کمک کنند و قبل از شروع درمان مسائل مربوطه را حل کنند.

اقداماتی که باید برای از بین بردن پوسته سر حساس انجام داد عبارتند از:

تکنیکهای کشش و آرامش نیز می‌توانند برای حساسیت پوست سر ناشی از سردرد، درد عضلانی و تنش مفید باشند.

پیشگیری از حساسیت پوست سر

ادامه مراقبتهای معمول و مناسب می‌تواند از بسیاری از عوامل ایجاد کننده حساسیت پوست سر جلوگیری کند. از این چیزها اجتناب کنید.

برای جلوگیری از عفونتهای مسری مانند شپش و قارچ، استفاده مشترک از گیره مو و برس توصیه نمی‌شود به خصوص در مورد بچه‌ها. ما بعدا درد پوست سر و درمانهای خانگی آن را به طور جداگانه بررسی خواهیم کرد.

ترجمه و تالیف اختصاصی توسط مجله قرمز

منبع: medicalnewstoday